این مطلب در پاسخ به این سوال نوشته شده است که چرا پوکه معدنی سوراخ سوراخ است، در واقع اگر سنگ پا را هم دیده باشید [که یک نوع پوکه معدنی است] همینگونه است. در این مطلب میخواهیم به این موضوع بپردازیم که علت متخلخل بودن پوکه معدنی چیست؟ و اصلا علت حفره های موجود در سنگ پا که اصطلاحاً به آن متخلخل می گویند چیست؛ پس با آریاکو همراه باشید تا این سوالات را پاسخ دهیم.
چرا پوکه معدنی سوراخ سوراخ است
پاسخ: علت سوراخ سوراخ بودن یا متخلخل بودن پوکه معدنی این است که وقتی گدازههای آتشفشانی به بیرون پرتاب میشود، طبیعتا به مرور سرد میشوند؛ اما هنوز داخل این مواد گازهایی وجود دارد که تمایل به خروج دارند.
بنابراین به ماده مذاب فشار [که هنوز مایع است] فشار آوردن و گاز رها میشود و به همین دلیل پوکه معدنی شکل سوراخ سوراخ و حفره حفره به خود میگیرد. اگر سنگ پا را هم نگاه کرده باشید به همین شکل است.
مثالی درباره علت سوراخ سوراخ شدن پوکه معدنی
اگر هنوز متوجه نشدید اجاز دهید یک مثال بزنیم؛ حتما غذا پختید یا اگر نپختید وقتی قابلمه روی گاز است به آن سر زدید! مثلا اگر حلیم پخته باشید و بالای سر دیگ یا قابلمه حلیمی که هنوز روی گاز است رفته باشید، میبینید که حلیم قُل قُل میکند.
در واقع حرارتی که از زیر وارد میشود به صورت گاز در آمده و از سطح حلیم خارج میشود. گدازههای آتشفشانی هم شبیه همین است و چون سریعتر سرد میشود، هنگامی که گاز از دل آن خارج میشود شکل سوراخ سوراخ به خود میگیرد.
علت حفره های موجود در سنگ پا که اصطلاحاً به آن متخلخل می گویند نیز همین است، چون سنگ پا هم یک نوع پوکه معدنی است.
این پوکهها به دلیل ساختار باز و متخلخل خود، حاوی حفرههایی هستند که میتوانند در فرآیند نصب، به عنوان مسیرهای گاز و رطوبت عمل کنند. همچنین، پوکههای سوراخسوراخ به دلیل قابلیت جذب آب بیشتر در مقایسه با سایر مصالح، برای ایجاد تراکم و قوت بیشتر در کفپوشها و بتنها استفاده میشوند. به همین دلیل، خرید پوکه معدنی که حالتی سوراخ سوراخ و متخلخل دارد به عنوان یکی از مصالح ساختمانی محبوب در صنعت ساخت و ساز رواج زیادی دارد.
مزایای متخلخل بودن پوکه معدنی چیست؟
استفاده از پوکه معدنی سوراخ سوراخ دارای مزایای زیادی است. در زیر به برخی از این مزایا اشاره شده است:
- کاهش وزن: پوکه های سوراخ سوراخ دارای وزن کمتری نسبت به سایر مصالح ساختمانی هستند که میتواند به کاهش وزن سازه و بهبود کیفیت سازه کمک کند.
- جذب آب: پوکه های معدنی سوراخ سوراخ دارای ساختار باز و متخلخلی هستند که میتوانند به شکل قابل توجهی آب را جذب کنند. این خاصیت باعث میشود که آب به طور موثری در سازه حذف شود.
- ارتعاش کمتر: پوکه های معدنی سوراخ سوراخ باعث کاهش ارتعاش در سازه ها میشوند، زیرا این مصالح دارای استحکام کمتری در برابر ارتعاش هستند و به عنوان یک تسکین دهنده ارتعاش عمل میکنند.
- کاهش هزینه: پوکه های معدنی سوراخ سوراخ از مواد بازیافتی تولید میشوند و هزینه تولید آنها نسبت به سایر مصالح ساختمانی کمتر است. همچنین، به دلیل وزن کمتر و نیز امکان جذب آب، هزینه حمل و نقل آنها نیز کمتر خواهد بود.
- انعطاف پذیری: پوکه های معدنی سوراخ سوراخ به دلیل ساختار باز و متخلخل خود، انعطاف پذیری بیشتری نسبت به سایر مصالح دارند. این خاصیت باعث میشود که این مصالح به عنوان یکی از گزینههای مناسب برای ساخت سازههای کوچک و بزرگ استفاده شوند.
- محیط زیستی: استفاده از پوکه های معدنی سوراخ سوراخ به دلیل بازیافتی بودن و کاهش مصرف منابع طبیعی، میتواند به حفاظت از محیط زیست کمک کند.
به طور کلی، استفاده از پوکه های معدنی متخلخل به دلیل خواص ویژه آنها، بهبود کیفیت سازه و کاهش هزینههای ساخت و نگهداری آنها، به عنوان یک راه کار مناسب برای صنعت ساختمانی محسوب میشود.
از پوکه معدنی سوراخ سوراخ چه استفادههایی میشود؟
کاربرد این پوکهها زیاد است حتی از آن برای ساخت سازههای بلندمرتبه نیز بهره میبرند چون سبک است و سازهای که بلند است، نیازمند مصالحی است که وزن آن را زیاد نکند؛ در واقع، این مصالح به دلیل وزن کمتر، انعطاف پذیری بیشتر و خاصیت جذب آب بیشتر، به عنوان یکی از مصالح مناسب برای سازههای بلند مرتبه، به ویژه در ساخت بتنهای سبک استفاده میشوند.
بتنهای سبک با استفاده از پوکه های معدنی سوراخ سوراخ، وزن کمتری نسبت به بتنهای معمولی دارند و میتوانند به عنوان یکی از گزینههای مناسب برای ساخت سازههای بلند مرتبه محسوب شوند.
همچنین، پوکه های معدنی سوراخ سوراخ به دلیل خاصیت جذب آب بیشتر، میتوانند به عنوان یکی از گزینههای مناسب برای ساخت بتنهای مقاوم در برابر سرمای شدید و یخبندان باشند. در کل، پوکه معدنی به دلیل متخلخل بودن برای کاهش وزن بتن استفاده زیادی دارد.
نه فقط ساختمان بلکه پوکه معدنی برای گیاهان هم مفید است و به همین دلیل که آب را در خود ذخیره میکند در گلدان نیز از آن استفاده میشود که برای اطلاعات بیشتر در این باره ما مطلب کاملی نیز در همین رابطه منتشر کردیم که میتوانید بخوانید.
پوکه سوراخ سوراخ و مقاومت در برابر زلزله!
یک کاربرد دیگر پوکه معدنی که اتفاقا به دلیل همین سوراخ سوراخ بودن اهمیت پیدا کرده است، مقاومت در برابر زلزله است! ژاپنیها به همین دلیل از پوکه معدنی در سازههای خود استفاده میکنند.
پوکه معدنی به دلیل ساختار باز و متخلخل خود، میتوانند به عنوان یکی از گزینههای مناسب برای افزایش انعطاف پذیری و کاهش وزن سازه در سازههایی که در معرض زلزله هستند، استفاده شوند.
حتما ویدئوهای زلزله در ژاپن را دیدهاید که همین اخیرا (ژانویه 2024) رخ نیز دوباره رخ داد ولی ساختمانها گرچه تکانها شدیدی میخورند ولی فرو نمیریزند! یکی از علل این عدم فروریزش، سبک بودن سازهها است که در آن از پوکه معدنی نیز استفاده میشود.
نتیجه گیری از اینکه چرا پوکه معدنی متخلخل است
ما در ابتدای مطلب علت و چرایی سوراخ سوراخ بودن یا متخلخل بودن پوکه معدنی را گفتیم و نیازی نیست دوباره همانها را بگوییم، اما نکتهای که نیاز است به آن اشاره کنیم این است که ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان پوکه معدنی است. به عنوان مثال پوکه معدنی قروه از بهترین پوکههای دنیا است که اتفاقا قیمت مناسبی هم دارد.
در نتیجه، استفاده از پوکههای معدنی در صنعت ساختمانی، به دلیل خواص ویژه آنها، از جمله بهبود کیفیت سازهها و کاهش هزینههای ساخت و نگهداری آنها، به عنوان یک راه کار مناسب انتخاب میشود.
فارغ از سایر مسائل نیز اهمیت استفاده از پوکه معدنی به دلیل اینکه آسیبی به محیط زیست نمیرساند نیز قابل توجه است چون مصالح ساختمانی و ضایعات آن از تولید گرفته تا تخریب [مثل سیمان و بتن و غیره] آسیبهای جدی به محیط زیست میرساند که پوکه فاقد این آسیبها است چون یک سنگ آذرین طبیعی است.